Na rynku dostępne są platformy do treningów poznawczych, które pozwalają trenować umysł. Skoro platformy treningowe oparte są o proste gry, to czy „zwykłe” gry komputerowe też mogą być treningiem poznawczym? To będzie dobra wiadomość dla naszych dzieci – okazuje się, że tak! Szczególnym swoim zainteresowaniem badacze objęli dwa typy gier akcji:
- Gry strategiczne czasu rzeczywistego (real time strategy – RTS)
- Gry zręcznościowe (tzw. strzelanki, first person shooters – FPS)
Gry te wymuszają od użytkownika zaangażowanie wielu procesów poznawczych: spostrzegania (jednoczesne śledzenie kilku poruszających się obiektów), uwagi (utrzymanie odpowiedniego poziomu czujności), pamięci roboczej (odświeżanie informacji, przełączanie się między zadaniami) czy zdolności planowania czynności.
W swoim artykule przeglądowym trzy psycholożki [1] pokazują, że gracze w porównaniu z niegraczami są sprawniejsi w niejednym aspekcie funkcjonowania poznawczego – wyniki te przedstawiam w poniższej tabeli. Z drugiej strony istnieją badania, które nie potwierdzają różnic w sprawności funkcjonowania poznawczego u osób grających i niegrających. Przypuszczalnie to rodzaj gry ma kluczowe znaczenie w poprawie zdolności poznawczych.
| ZDOLNOŚCI POZNAWCZE | CO SIĘ POPRAWIŁO? |
|---|---|
| spostrzeganie | zdolności wzrokowo-przestrzennewrażliwość na kontrastintegracja informacjiaktywny charakter spostrzegania, w którym korzystamy z procesów pamięciowych (tzw. procesy góra-dół) |
| uwaga | selektywność (wybiórczość) uwagiuwaga wzrokowa – jednoczesne śledzenie wielu obiektówzdolność rozdzielania zasobów uwagowych do wykonywania różnych zadań |
| pamięć robocza | odświeżanie informacjiprzełączanie się między zmieniającymi się regułamihamowanie nieistotnych informacji |
| szybkość przetwarzania informacji (czas reakcji) | przeszukiwanie pola wzrokowegopoprawność oraz szybkość reagowania na bodźce i ignorowania „przeszkadzaczy” |
Czy te doniesienia oznaczają, że teraz powinniśmy zgadzać się na spędzanie przez nasze dzieci godzin przed komputerem, bo one trenują grając w gry? Nie do końca… Trening odbywa się tylko do pewnego momentu – kiedy gra staje się łatwa, zostajemy w niej ekspertami i nasze reakcje zaczynają być automatyczne, przestajemy trenować.
[1] Kowalczyk, N., Brzezicka, A., Kossut, M. (2014). Zmiany neuroplastyczne w wyniku intensywnych treningów poznawczych: porównanie tradycyjnego podejścia i metod wykorzystujących gry komputerowe. Neuropsychiatria i Neuropsychologia, 9(3-4), 104-111.
